หากคุณแม่กำลังมีปัญหานมแม่ เรารวมวิธีแก้อยู่ที่นี่! ไม่ว่าจะเป็นนมแม่น้อย นมแม่หด ลูกไม่กินนมแม่เพราะอุ้มลูกให้นมผิดท่า หัวนมแตก และเทคนิคกู้น้ำนม เพื่อให้นมแม่มีมาก ให้ลูกน้อยกินได้เต็มที่และยาวนาน

ทำไมน้ำนมหดหาย ?  สาเหตุคือไม่ได้ให้ลูกดูดกระตุ้นเต้านมบ่อยๆ หรือปั๊มนมออกไม่สม่ำเสมอ ให้ลูกกินนมผสมเสริมเสริม  ให้ลูกดูดไม่ถูกวิธี ใส่เสื้อชั้นในที่รัดแน่นเกินไป  และคุณแม่อาจกินยาหรือสมุนไพรที่ทำให้มีปัญหาน้ำนม

               วิธีแก้ไข : ให้ลูกดูดกระตุ้นนมแม่บ่อยๆ  ทุก 2-3 ชั่วโมง หรือปั๊มนมบ่อยๆ เพื่อระบายน้ำนมและสร้างน้ำนมใหม่ ไม่ให้ลูกกินนมผสมเสริม ให้ลูกดูดนมถูกท่า ถูกวิธี ดูดอมเต็มลานนม ใส่เสื้อชั้นในที่พอดีไม่รัดแน่น และงดการกินยาหรือสมุนไพรต่างๆ และอาจปรึกษาหมอถึงตัวช่วยที่ทำให้มีน้ำนมเพิ่มมากขึ้น เช่น การกินน้ำหัวปลี

เต้านมแข็งเป็นไต เต้านมอักเสบ  แก้อย่างไรดี?  คุณแม่กำลังมีปัญหาท่อน้ำนมอุดตัน เต้านมอักเสบ  ส่วนใหญ่เกิดจากให้นมแม่ผิดท่า น้ำนมไม่ระบาย ไม่ปั๊มหรือให้ลูกดูดบ่อยๆ จนมีไวท์ดอท(จุดขาวๆ ก้อนแข็งที่บริเวณหัวนม) เต้านมแข็ง เจ็บเต้านม

              วิธีแก้ไข :  ให้ลูกดูดบ่อยๆ หรือปั๊มนมทุก 2-3 ชั่วโมง  โดยให้ลูกดูดนมเพื่อระบายน้ำนมออกให้เกลี้ยงเต้าทุกครั้ง  ปรับเปลี่ยนท่าให้นมที่ถูกต้อง หมั่นนวดเต้านมตรงบริเวณจุดที่เต้านมเป็นก้อนแข็ง นวดไปจนถึงหัวนม เพื่อให้น้ำนมไหลได้ดีขึ้น  และประคบเต้านมด้วยน้ำอุ่น และการปรับท่าให้นมคือให้ลูกกินนมแม่ แล้วคางของลูกกดบริเวณก้อนแข็งที่เต้านม เพื่อช่วยให้น้ำนมไหลออกได้ดีขึ้น

               คุณแม่ที่มีจุดสีขาวหรือไวท์ดอท แก้ไขด้วยการให้ลูกดูดนมกระตุ้นเต้านมบ่อยๆ ไวท์ดอทจะหลุดได้เอง หรืออาจจะใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้ค่อยบีบนิ้วจากลานกลางหัวนมเข้าหาหัวนมกัน ทำวนไปรอบๆ ก้อนแข็งก็จะช่วยให้ไวท์ดอทหลุดออกได้

น้ำนมน้อย หลังคลอด ทำอย่างไร? เพราะไม่ได้ให้ลูกดูดเร็ว ดูดทันทีและดูดนมแม่บ่อยๆ คุณแม่เครียดกังวล หรือร่างกายอ่อนเพลีย

              วิธีแก้ไข :  ใช้หลัก 3 ดูด ให้ลูกดูดเร็วหลังคลอด ดูดบ่อย และดูดถูกวิธีให้เกลี้ยงเต้า  แม้น้ำนมน้อยก็ต้องให้ลูกกินทุกครั้ง ทำจิตใจให้ผ่อนคลาย ไม่เครียดหรือกังวลเพราะลูกหลังคลอดยังกินนมไม่มาก กินอาหารบำรุงน้ำนม และ

ดื่มน้ำให้มากกว่า 8 แก้วต่อวัน

อุ้มให้ถูก ลูกกินนมได้ เพราะท่าอุ้มที่ไม่ถูกวิธีทำให้ลูกน้อยอาจดูดหรืองับเฉพาะที่หัวนมแม่ ไม่ได้อมกว้างไปถึงลานนม จนทำให้น้ำนมไม่ออก น้ำนมออกน้อย จนคุณแม่เจ็บหัวนม หัวนมแตก และเต้านมอักเสบได้

              วิธีแก้ไข :  ต้องอุ้มลูกเข้ามาหาอกแม่ ไม่ใช่ก้มตัวแม่ไปหาปากลูก  ประคองศีรษะลูกเข้ามาที่หน้าอก ให้คางและริมฝีปากล่างของลูกสัมผัสเต้านมก่อน จากนั้นให้ลูกอ้าปากกว้างๆ  ตรวจดูว่าลูกอมลานหัวนมได้ลึกดีพอ โดยลูกจะต้องดูดแล้วใช้เหงือกกดทับบนลานหัวนมซึ่งเป็นที่เก็บน้ำนมอยู่ เวลาลูกกินนมคุณแม่จะเห็นขมับและหูของลูกขยับเป็นจังหวะตามการดูด  แสดงว่ากล้ามเนื้อบริเวณขากรรไกรและลิ้นของลูกกำลังทำงานประสานกันเพื่อดูดนมอย่างถูกต้องอยู่

               หากลูกดูดได้อย่างถูกต้อง คุณแม่จะไม่รู้สึกเจ็บ (อาจรู้สึกจี๊ดนิดหน่อยเท่านั้น) แต่ถ้าเจ็บ ให้หยุดแล้วใช้นิ้วก้อยสอดมุมปากลูกให้อ้าออก แล้วเริ่มขยับใหม่  อย่าปล่อยให้ลูกดูดในขณะที่แม่เจ็บ เพราะจะทำให้หัวนมแตกได้

ป้องกัน/รักษาหัวนมแตก แบบไหน?  ปัญหาหัวนมแตกมักเกิดให้นมลูกในท่าที่ไม่ถูกต้อง ทำให้ลูกดูดเฉพาะหัวนมแม่ รวมถึงการใช้เครื่องปั๊มนมโดยครอบเต้านมไม่ถูกต้อง มีวัสดุแข็ง  ลูกมีพังผืดใต้ลิ้นจึงอมลานนมไม่ได้ และการดูแลหัวนมและเต้านมไม่ถูกวิธี ทำให้หัวนมคุณแม่แห้งแตก ขาดความชุ่มชื้น   

             วิธีแก้ไข :  ควรหาสาเหตุและแก้ไขให้เหมาะสม  เช่น หากลูกดูดนมไม่ถูกท่า ควรปรับท่าให้นมโดยให้ลูกอ้าปากกว้างอมถึงลานนม  หาข้อมูลและแก้ไขการใช้เครื่องปั๊มนมให้ถูกต้อง  แต่หากลูกมีปัญหาพังผืดใต้ลิ้นควรปรึกษาแพทย์   

กรณีหัวนมแม่แห้งขาดความชุ่มชื่นอาจใช้ แผ่นเจลให้ความชุ่มชื้น มัลติ – แมม คอมเพรซ  บรรเทาอาการ เจ็บหัวนม หัวนมแตก ลดอาการอักเสบ ปวด บวม เพราะมีคุณสมบัติช่วยสมานแผลด้วยกระบวนการตามธรรมชาติ ปรับสภาพผิวหนังบริเวณหัวนม ป้องกันการติดเชื้อบริเวณเต้านม หรือเต้านมอักเสบได้ โดยสามารถแปะก่อนให้นมแม่สักพัก  แล้วให้นมแม่ได้เลย เพราะใช้กับลูกน้อยทารกได้อย่างปลอดภัย โดยไม่ต้องเช็ดออก  หรือใช้ระหว่างวันเพื่อลดปวดได้ทันที  ป้องกันการติดเชื้อ ช่วยสมานแผลและซ่อมแซมสร้างเนื้อเยื่อใหม่ได้ด้วย  

นวดเปิดท่อน้ำนม ช่วยได้ไหม? มีคุณแม่หลายท่านเห็นโฆษณาว่าการให้คนนวดเจ้านมเพื่อเปิดท่อน้ำนมจะช่วยให้น้ำนมแม่มีเยอะได้ จริงๆ แล้วเข้าใจผิด เพราะอาจเสียเงินและเสียเวลาไปโดยไร้ประโยชน์

            วิธีแก้ไข :   เพราะการนวดเต้านมที่ช่วยให้น้ำนมเพิ่มได้ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้บอกไว้ว่า ใช้สำหรับคุณแม่ที่มีปัญหาท่อน้ำนมอุดตันเป็นก้อน น้ำนมระบายไม่ออก จะดูดหรือปั๊มนมก็รีดน้ำนมที่ค้างออกได้ไม่หมด  ซึ่งกรณีนี้การทำอัลตราซาวนด์โดยนักกายภาพ แล้วนวดเต้านม บีบน้ำนมและกระตุ้นการจี๊ดอย่างถูกต้องเพื่อระบายน้ำนม จะทำให้น้ำนมที่ค้างจนทำให้เต้านมแข็งไหลออกมาได้  ดังนั้นการนวดเต้าทั่วไป จึงไม่ช่วยให้น้ำนมเพิ่มขึ้น ซ้ำการให้คนอื่นมานวดเต้านม อาจทำให้เต้านมคุณแม่ชอกช้ำบาดเจ็บ อักเสบ หรือมีการใช้วัสดุที่ไม่ปลอดภัยจนเกิดอันตรายได้ 

ข้อมูลบางส่วนจาก : https://www.breastfeedingthai.com/, คู่มือเลี้ยงลูกยุคใหม่ฉบับสมบูรณ์ โดย Amarin Baby & Kids,  

> เคล็ดลับขจัดอุปสรรค ให้นมแม่<

หากบำรุงแค่น้ำนมแม่แต่ไม่แก้ปัญหาอื่นๆ เช่น เจ็บหัวนม หัวนมแห้งแตก ลูกน้อยอาจจะไม่ได้กินนมแม่ต่อเนื่องหรือยาวนาน  อาหารที่กินไปก็ไม่ได้ประโยชน์  เราจึงขอแนะนำให้คุณแม่ดูแลเต้านมให้พร้อมเสมอเพื่อลูกน้อย ด้วยแผ่นเจลให้ความชุ่มชื้น มัลติ-แมม คอมเพรซ เติมความชุ่มชื้นให้หัวนมแม่ บรรเทาอาการเจ็บหัวนม หัวนมแตก ช่วยสมานแผล