ที่สุดของอาการทรมานคุณแม่! หากเกิดขึ้นเมื่อไรมักจะเจ็บจนน้ำตาไหล จนถอดใจอยากเลิกให้นมลูก แต่อย่าเพิ่งท้อไปค่ะ ปัญหานี้มีที่มาแถมยังป้องกันล่วงหน้าและแก้ไขได้ อย่าเพิ่งให้นมอื่นๆ กับลูกเด็ดขาด ที่สำคัญหากเริ่มเจ็บหัวนมเมื่อไร ต้องรีบแก้ทันที เพราะยิ่งช้า ปัญหาอาจลุกลามและแก้ไขได้ยากขึ้น

ทำไม? หัวนมแตก เจ็บหัวนม คุณแม่ให้นม ที่มีปัญหาหัวนมแตก เจ็บหัวนม เกิดจากสาเหตุที่พบบ่อย นั่นคือ

 

ลูกดูดผิดท่า

ส่วนใหญ่แล้วการให้ลูกดูดนมผิดท่า จะทำให้ลูกดูดนมแม่ไม่เต็มลานนม ดูดแค่ตรงหัวนม หรือดูดนมไม่ถนัด มีการดึงรั้งหัวนมแม่ จนทำให้คุณแม่หัวนมแตก เจ็บหัวนม  การอุ้มลูกในขณะที่กำลังห่อตัวลูกมาดูดนม ทำให้แขนลูกที่ถูกห่ออยู่มากั้นระหว่างตัวลูกกับเต้านมคุณแม่ รวมถึงการอุ้มลูกในท่านอนหงายหันแต่ศีรษะลูกมางับหัวนม  หรือการก้มตัวแม่ไปหาปากลูก  ตลอดจนการอุ้มลูกไม่แน่นหนา ทำให้ลำตัวของลูกหล่นลงไปที่ตักของคุณแม่ หรือการที่ลูกชอบดูดๆ นมแม่แล้วผละเข้าๆ ออกๆ จากหัวนม ทำให้ลูกดึงรั้งหัวนมบ่อยๆ  ทำให้หัวนมแตกได้ทั้งหมด

รีบแก้ไข :  ด้วยการปรับเปลี่ยนท่าอุ้มลูกให้ถูกต้อง ไม่ห่อตัวลูกในผ้าแล้วอุ้มมาดูดนมแม่ คือต้องคลี่ผ้าออก ให้แขนทั้งสองข้างของลูกไม่กั้นอยู่ระหว่างตัวลูกกับเต้านมคุณแม่ ปรับจัดท่าให้ลำตัวและศีรษะลูกอยู่ในท่าตะแคงเข้าหาอกแม่  จับลำตัวลูกไม่ให้ห้อยตกลงไปที่ตัก หาหมอนให้นมหรือหมอนรองแขนคุณแม่เพื่อจะช่วยให้นมและประคองลูกได้สะดวก  เวลาให้นมลูก ลูกต้องอ้าปากกว้างอมมิดลานหัวนม เวลาดูดนมแม่ลูกจะใช้เหงือกกดทับบนลานหัวนมซึ่งเป็นที่เก็บน้ำนมอยู่  สังเกตขมับและหูของลูกขยับเป็นจังหวะตามการดูด  ถ้าลูกอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง ปากดูดถูกวิธีแล้ว คุณแม่ต้องพยายามรักษาตำแหน่งไว้ ไม่ให้ลูกเลื่อนหรือหลุดออกได้

ลูกน้อยมีพังผืดใต้ลิ้น

 ลูกจะมีเส้นเนื้อเยื่อที่ยึดลิ้นไว้กับบริเวณปาก บางคนจะมีเส้นที่ยึดลิ้นไว้สั้นมากกว่าคนอื่น ทำให้ขยับลิ้นขึ้นหรือแลบลิ้นออกมาได้ไม่เต็มที่  หากลูกรักมีภาวะนี้เวลาดูดนมจะเกิดการเสียดสีหัวนมแม่มาก ทำให้หัวนมแตกง่าย นอกจากนี้ยังรวมถึงพฤติกรรมการดูดนมของลูกด้วย เช่น  ลูกชอบดูดไปหลับไป ดูดนมแม่คาปากนานๆเพื่อกล่อมตัวเองนอน  ลูกหงุดหงิดไม่ชอบดูดเต้า จึงดูดแต่หัวนม เป็นต้น

รีบแก้ไข : คุณแม่อาจลองตรวจพังผืดใต้ลิ้นลูกได้เบื้องต้น ด้วยการลองใส่นิ้วเข้าไปแทรกระหว่างใต้ลิ้นและพื้นปากของลูก หากสอดเข้าไปยากให้สงสัยว่าลูกมีพังผืด แล้วพาไปพบแพทย์เพื่อรักษา หากเกิดจากการดูดนมของลูก ให้คุณแม่ค่อยๆ สอดนิ้วเขี่ยปากลูกอ้าออกจากเต้านม เพื่อไม่ให้ลูกดูดนมคาปากจนหลับไป ระวังอย่าดึงหัวนมออกจากปากลูกเพราะจะทำให้หัวนมเจ็บหรือแตกได้มากกว่าเดิม  

ปั๊มนมไม่ถูกต้อง

ปัญหาเกิดได้จาก ปั๊มนมแรงเกินไป จนทำให้ดึงหัวนมจนเจ็บและแตก ขนาดกรวยเล็กหรือใหญ่เกินไป ไม่พอเหมาะกับเต้านมและหัวนม ปั๊มนมผิดวิธี  ซึ่งหากคุณแม่หัวนมแตกหรือเจ็บแล้ว ไม่ควรปั๊มต่อ อาจลองให้ลูกดูดให้ถูกต้อง หรือใช้มือบีบน้ำนมเพื่อระบายนมออก ไม่ให้เต้านมคัด น้ำนมคาเต้ามากจนเต้านมอักเสบ  

รีบแก้ไข :  ลองอ่านวิธีการใช้ปั๊มนมที่ถูกต้อง การใส่กรวยต่างๆ เลือกปั๊มนมที่มีขนาดกรวยพอเหมาะพอดีกับเต้านม ใช้กำลังปั๊มนมไม่ให้แรงเกินไป หรือปรึกษาร้านขายเครื่องปั๊มหากมีกรวยหรืออะไหล่ที่สามารถเปลี่ยนหรือเสริม เพื่อช่วยให้การปั๊มนมแม่ได้ดี ไม่มีปัญหาตามมา 

หัวนมติดเชื้อ

ปัญหานี้มักเกิดจากหัวนมคุณแม่ติดเชื้อรา ทำให้มีอาการเจ็บหัวนม เจ็บเวลาที่ลูกดูด รวมถึงปวดแสบปวดร้อน ซึ่งอาจเกิดจากความอับชื้นของแผ่นซับน้ำนม การใส่ชุดชั้นในที่คับแน่น ทำให้หัวนมอับชื้น เต้านมมีเหงื่อ

รีบแก้ไข :   ด้วยการไปพบแพทย์ หากสังเกตว่าหัวนมผิดปกติ และเจ็บแสบมากเหมือนมีดบาด ส่วนวิธีป้องกันคือการเลือกใช้แผ่นซับน้ำนมที่ทำจากผ้าฝ้ายระบายอากาศได้ดี ไม่ใช้แผ่นซับพลาสติก ใส่เสื้อชั้นในที่พอดี ระบายอากาศได้  เปลี่ยนแผ่นซับบ่อยๆ ไม่ปล่อยให้ชื้นแฉะ  ดูแลหัวนมไม่ให้อับชื้น หลังให้นมหากหัวนมเปียกน้ำลายหรือน้ำนม ควรรอหรือใช้ลมเย็นเป่าให้แห้ง ก่อนใส่เสื้อผ้าปิดเต้า ป้องกันไม่ให้หัวนมชื้น

ดูแลเต้านมไม่ถูกต้อง

ได้แก่ การอาบน้ำอุ่น การฟอกสบู่ที่หัวนม การถูทำความสะอาดหัวนมบ่อย การเช็ดหัวนมด้วยสำลี การแพ้แผ่นซับน้ำนม การใช้น้ำอุ่นเช็ดหัวนมบ่อยๆ ทุกอย่างล้วนทำให้ผิวบริเวณหัวนมแห้งและแตกง่าย ซึ่งการทำความสะอาดหัวนมอาจใช้เพียงน้ำธรรมดา หรือให้น้ำสบู่ไหลผ่านได้ แต่ไม่ควรตั้งใจฟอกสบู่ที่หัวนม รวมถึงการใช้สำลีเช็ดก่อนให้ลูกกิน ก็จะทำให้หัวนมแห้งได้   

รีบแก้ไข :

* อาบน้ำด้วยอุณหภูมิห้องปกติ เลี่ยงน้ำอุ่น งดถูสบู่ที่หัวนม ล้างหัวนมด้วยน้ำปกติ

* ก่อนให้นม คุณแม่แค่ล้างมือให้สะอาด แล้วให้ลูกกินนมได้เลย หากใส่แผ่นซับหรือเสื้อชั้นในที่แห้งสะอาด 

* ลูกกินนมเสร็จ บีบน้ำนมออกมา 2-3 หยดทาที่หัวนมและลานนมให้ทั่วๆ รอให้แห้ง แล้วจึงปิดเต้านม  

* หากคุณแม่หัวนมแตก มีแผล เจ็บระคายเคือง ควรปรึกษาแพทย์เรื่องการใช้ยาที่ปลอดภัยต่อลูกน้อย หรือดูแลด้วย มัลติ – แมม คอมเพรซ  แผ่นเจลให้ความชุ่มชื้น

• เป็นเจลใสจากสารสกัดธรรมชาติ ที่ปลอดภัย นวัตกรรมใหม่ สิทธิบัตร จากเนเธอร์แลนด์
• ช่วยบรรเทาอาการเจ็บหัวนม หัวนมแตก ลดปวดทันที ลดอาการบวม ช่วยสมานแผล ป้องกันการติดเชื้อ
• ใช้เพื่อป้องกันไม่ให้หัวนมแห้ง เพราะให้ความชุ่มชื้น ช่วยปรับสภาพผิวบริเวณหัวนม
• ปลอดภัย ลูกน้อยกินได้ ไม่ต้องเช็ดออก
• ใช้ง่าย พกพาสะดวก เพียงแค่แปะแผ่นเจลบริเวณหัวนม แล้วใส่เสื้อชั้นในได้ปกติ

ข้อมูลเพิ่มเติมจาก : เพจสุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ, https://www.breastfeedingthai.com/

> เคล็ดลับขจัดอุปสรรค ให้นมแม่<

หากบำรุงแค่น้ำนมแม่แต่ไม่แก้ปัญหาอื่นๆ เช่น เจ็บหัวนม หัวนมแห้งแตก ลูกน้อยอาจจะไม่ได้กินนมแม่ต่อเนื่องหรือยาวนาน  อาหารที่กินไปก็ไม่ได้ประโยชน์  เราจึงขอแนะนำให้คุณแม่ดูแลเต้านมให้พร้อมเสมอเพื่อลูกน้อย ด้วยแผ่นเจลให้ความชุ่มชื้น มัลติ-แมม คอมเพรซ เติมความชุ่มชื้นให้หัวนมแม่ บรรเทาอาการเจ็บหัวนม หัวนมแตก ช่วยสมานแผล